POSTĘPOWANIA RESTRUKTURYZACYJNE

Postępowanie restrukturyzacyjne można przeprowadzić wobec:

• przedsiębiorców w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny, czyli osób fizycznych, osób prawnych i jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, prowadzących we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową;
• spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, prostych spółek akcyjnych i spółek akcyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej;
• wspólników osobowych spółek handlowych ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
• wspólników spółki partnerskiej.

Postępowania restrukturyzacyjnego przewidzianego ustawą Prawo restrukturyzacyjne nie można przeprowadzić wobec przykładowo:

• banków;
• spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych;
• zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji;
• funduszy inwestycyjnych.

Postępowanie restrukturyzacyjne może być prowadzone wobec dłużnika niewypłacalnego lub dłużnika zagrożonego niewypłacalnością.

• Dłużnik niewypłacalny to podmiot, który utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza 3 miesiące. Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące.
• Dłużnik zagrożony niewypłacalnością to podmiot, którego sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się niewypłacalny.

Celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli.

Restrukturyzację przeprowadza się w następujących postępowaniach restrukturyzacyjnych:

• postępowaniu o zatwierdzenie układu (lub uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym przewidzianym tzw. Tarczą 4.0);
• przyspieszonym postępowaniu układowym;
• postępowaniu układowym;
• postępowaniu sanacyjnym.

Każde postępowanie restrukturyzacyjne zmierza do zawarcia układu z wierzycielami, który pozwoli na odroczenie płatności, rozłożenie długu na raty bądź jego umorzenie. Postępowania restrukturyzacyjne różnią się między sobą przede wszystkim dostępnością (warunkami, które muszą zostać spełnione aby móc skorzystać z danego postępowania), stopniem ochrony przed egzekucją i wypowiedzeniem kluczowych umów, stopniem złożoności i zakresu restrukturyzacji oraz zaangażowania sądu w procedurę, sposobem sprawowania zarządu nad majątkiem podczas restrukturyzacji, a także czasem trwania i kosztem jaki restrukturyzowane przedsiębiorstwo będzie musiało ponieść.

• Postępowanie o zatwierdzenie układu (uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne) – umożliwia zawarcie układu w wyniku samodzielnego zbierania głosów wierzycieli przez dłużnika bez udziału sądu.

Postępowanie to może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

• Przyspieszone postępowanie układowe – umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności w uproszczonym trybie.

Postępowanie to może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

• Postępowanie układowe – umożliwia dłużnikowi zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności.

Postępowanie to może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

• Postępowanie sanacyjne – umożliwia dłużnikowi przeprowadzenie działań sanacyjnych oraz zawarcie układu po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności.

Działaniami sanacyjnymi są czynności, które zmierzają do poprawy sytuacji ekonomicznej dłużnika i mają na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań, przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją.

Postępowanie restrukturyzacyjne wszczyna się na wniosek restrukturyzacyjny złożony przez dłużnika do sądu restrukturyzacyjnego (jest nim sąd rejonowy – sąd gospodarczy). W przypadku niewypłacalnej osoby prawnej, wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego może zostać złożony także przez wierzyciela.

Przez wniosek restrukturyzacyjny należy rozumieć wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego albo – w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu – wniosek o zatwierdzenie układu przyjętego w tym postępowaniu.

W przypadku uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego, otwarcie postępowania następuje przez opublikowanie obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o otwarciu takiego postępowania.

Sąd odmówi otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli skutkiem tego postępowania byłoby pokrzywdzenie wierzycieli. W przypadku postępowania układowego lub sanacyjnego sąd odmówi otwarcia postępowania również w przypadkach, kiedy nie została uprawdopodobniona zdolność dłużnika do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu.

Dostępnych jest kilka typów postępowań restrukturyzacyjnych, a to które z nich jest możliwe i wskazane do przeprowadzenia w danym przedsiębiorstwie powinno wynikać z analizy kilku czynników, w czym pomocny jest doradca restrukturyzacyjny. Dobór właściwego postępowania jest kluczowy z perspektywy powodzenia procesu restrukturyzacyjnego.

Doradca restrukturyzacyjny pomocny jest w sytuacji gdy przedsiębiorstwo przewiduje lub zaczyna już mieć problemy z bieżącym regulowaniem zobowiązań. Wówczas doradca restrukturyzacyjny pomoże dobrać właściwą procedurę i środki restrukturyzacyjne, a także wesprze przy sporządzaniu propozycji układowych i negocjacjach z wierzycielami.

W sytuacji gdy problemy finansowe są poważne, a analiza sytuacji rynkowej i działalności przedsiębiorstwa nie wskazują na możliwość przeprowadzenia działań sanacyjnych pozwalających na wyjście z sytuacji kryzysowej, doradca restrukturyzacyjny pomoże w przygotowaniu wniosku o ogłoszenie upadłości i wesprze dłużnika w trakcie trwania postępowania.

W przypadku wierzyciela podmiotu będącego w restrukturyzacji lub upadłości, doradca restrukturyzacyjny pomoże podjąć właściwe działania zmierzające do zabezpieczenia praw wierzyciela, podjęcia decyzji co do głosowania za lub przeciw układowi, a także doradzi podjęcie odpowiednich działań w celu uzyskania możliwie najwyższego poziomu zaspokojenia wierzyciela.